Οι περισσότεροι, εάν όχι όλοι, οι άνθρωποι θα περάσουν κάποια περίοδο στη ζωή τους που θα κάνουν δίαιτα. Στις περισσότερες περιπτώσεις ακολουθούμε συμβουλές φίλων ή ακραίες διατροφικές λύσεις που έχουν τη μορφή αστικών μύθων. Δίαιτες χωρίς υδατάνθρακες, δίαιτες με λάχανο που αδυνατίζει, απαγορευμένο το νυχτερινό φαγητό και άλλες πολλές αυτοσχέδιες λύσεις, οι οποίες όχι μόνο δεν σας βάζουν στο σωστό δρόμο αλλά σας απομακρύνουν ακόμη περισσότερο!
1. Τα προϊόντα χωρίς ζάχαρη ή λίπος είναι η πιο υγιεινή επιλογή. Πολλοί πιστεύουν πως εάν καταναλώσουν ένα προϊόν που στη συσκευασία του αναγράφει “χωρίς λίπος ή ζάχαρη”, τότε αυτό δεν περιέχει καθόλου θερμίδες. Στις περισσότερες όμως περιπτώσεις κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Υπάρχουν άλλα συστατικά τα οποία αποδίδουν ενέργεια, όπως οι πρωτεΐνες, οι φυτικές ίνες ή τα φυσικά σάκχαρα. Επιπλέον, η παγίδα στην οποία πέφτουν οι περισσότεροι είναι πως καταλήγουν να καταναλώνουν μεγαλύτερες ποσότητες ενός «χαμηλού» σε θερμίδες προϊόντος, αντισταθμίζοντας έτσι τα οφέλη του. Καταναλώστε προϊόντα χωρίς ζάχαρη ή λίπος σε λογική ποσότητα και στη σωστή αναλογία με τις υπόλοιπες ομάδες τροφίμων.
2. Οι υδατάνθρακες παχαίνουν. Πρόκειται για έναν από τους μεγαλύτερους διατροφικούς μύθους, καθώς ένα γραμμάριο υδατάνθρακα παχαίνει ακριβώς όσο ένα γραμμάριο πρωτεΐνης (4 θερμίδες) και πολύ λιγότερο από ένα γραμμάριο λίπους (9 θερμίδες). Αυτό που κάνει τους υδατάνθρακες «επικίνδυνους» είναι ο τρόπος επεξεργασίας τους από τη βιομηχανία τροφίμων, που τους καθιστά εύπεπτους και εθιστικούς για τον οργανισμό. Ποτέ δεν μπορείς να φας μόνο έναν! Οι υδατάνθρακες οι οποίοι αποτελούν την καλύτερη διατροφικά επιλογή βρίσκονται στα προϊόντα ολικής άλεσης, στα όσπρια, στα φρούτα και στα γαλακτοκομικά.
3. Εάν τρώτε υγιεινά οι θερμίδες δεν μετράνε. Οι θερμίδες πάντα μετράνε! Εάν κανείς καταναλώσει περισσότερες θερμίδες, απ’ ότι αυτές που καίει τότε θα αυξήσει το βάρος του. Απλά είναι πολύ πιο δύσκολο κανείς να παραφάει υγιεινά φαγητά γιατί αυτά αυξάνουν το αίσθημα του κορεσμού και μειώνουν την επιθυμία για τσιμπολόγημα. Αυτό σημαίνει πως εάν φάτε ένα παγωτό, πολύ σύντομα θα πεινάσετε και πάλι, αναζητώντας απεγνωσμένα την επόμενη ατασθαλία. Δεν θα συμβεί όμως το ίδιο εάν προτιμήσετε ένα γιαούρτι με φρούτα και μέλι.
4. Οι θερμίδες είναι οι μόνες που μετράνε στην απώλεια βάρους. «Μπορώ να κάνω δίαιτα τρώγοντας ό,τι θέλω αρκεί να μην υπερβαίνω τον ημερήσιο στόχο μου σε θερμίδες». Οι περισσότεροι είμαστε πεπεισμένοι πως μπορούμε να κάνουμε δίαιτα με σοκολάτα ή παγωτά αρκεί να μην ξεφύγουμε θερμίδικα. Όμως η περίπτωση αυτή εντάσσεται στην ίδια κατηγορία με τον προηγούμενο μύθο: πόσο μας χορταίνουν οι λιγότερο υγιεινές επιλογές; Πέραν όμως αυτού, έχετε ποτέ αναλογιστεί τις επιπτώσεις του junk food στην υγεία μακροπρόθεσμα; Και μήπως τελικά δεν περιέχουν κανένα άλλο θρεπτικό συστατικό πέρα από τις θερμίδες;
5. Τα μικρά και συχνά γεύματα είναι το κλειδί στην επιχείρηση απώλειας βάρους. Τα μικρά και συχνά γεύματα είναι ένας τρόπος για κάποιους ανθρώπους να ελέγξουν την όρεξή τους και να μην πέσουν με τα «μούτρα» στο κυρίως γεύμα. Για άλλους όμως τα μικρά και συχνά γεύματα μπορεί να είναι συνώνυμα με μικρούς και συχνούς πειρασμούς! Εάν τα πολλά γεύματα σας «αγχώνουν», ή εάν το καθημερινό σας πρόγραμμα δεν σας το επιτρέπει, τότε δεν είναι κακό να περιοριστείτε σε 3 κυρίως ισορροπημένα γεύματα.
6. Τα γαλακτοκομικά παχαίνουν. Τα γαλακτοκομικά προϊόντα δεν παχαίνουν εάν καταναλωθούν στις σωστές ποσότητες, δηλαδή 2 με 3 μερίδες την ημέρα. Θυμηθείτε πως μία μερίδα ισούται με 1 φέτα ή 1 σπιρτόκουτο τυρί, 1 ποτήρι γάλα ή 1 κεσεδάκι γιαούρτι. Μάλιστα τα παιδιά κατά την ανάπτυξη, οι γυναίκες κατά την εγκυμοσύνη και ηλικιωμένοι χρειάζονται περισσότερο ασβέστιο και βιταμίνη D, που συναντάμε κατεξοχήν στα γαλακτοκομικά. Εάν προσέχετε την χοληστερίνη σας προτιμήστε τη χαμηλή σε λιπαρά εκδοχή τους.
7. Το νερό αδυνατίζει. Σε καμία περίπτωση το νερό δεν έχει τέτοιες μαγικές ιδιότητες! Βοηθάει όμως να κρατήσετε τον εαυτό σας επαρκώς ενυδατωμένο, καθώς ένα από τα σημάδια της αφυδάτωσης είναι η κόπωση και η αδυναμία συγκέντρωσης. Επίσης μπορείτε να πιείτε ένα ποτήρι νερό όταν δεν πεινάτε πραγματικά, αλλά το άγχος, η χαρά, η ανία και άλλα συναισθήματα σας κάνουν να ανοίγετε το ψυγείο χωρίς λόγο.
8. Δύο κιλά την εβδομάδα είναι εφικτή απώλεια βάρους. Μην ακολουθείτε διατροφές που σας υπόσχονται ακραία αποτελέσματα. Μπορεί στην αρχή να δείτε σημαντική διαφορά καθώς χάνετε υγρά από το σώμα σας, αλλά η συντήρηση αυτών των προγραμμάτων διατροφής είναι σχεδόν απίθανη. Η κατάληξη είναι το φαινόμενο γιο- γιο κατά το οποίο κανείς χάνει και παίρνει συνεχώς κιλά, και πολλές φορές μάλιστα η ζυγαριά ξεπερνάει κατά πολύ το αρχικό βάρος.
9. Το φαγητό μετά τις 8 το βράδυ συμβάλλει στην αύξηση του βάρους. Δεν είναι το φαγητό μετά τις 9 που σας παχαίνει αλλά οι συνήθειες που προηγούνται και ακολουθούν. Εάν έχετε φάει νωρίτερα το βραδινό σας γεύμα τότε το «μετά τις 9» φαγητό είναι περιττό τσιμπολόγημα. Εάν πάλι το βραδινό σας γεύμα είναι στις 9, έχετε πολλές πιθανότητες να πεινάτε υπερβολικά για να μπορέσετε να ελέγξετε την όρεξή σας. Προτιμήστε σνακς που περιέχουν πολύ λίγες θερμίδες για τις μεταμεσονύχτιες λιγούρες. Τέτοια παραδείγματα είναι: το σπιτικό ποπ- κορν, μερικά μικρά φρούτα ή στικς λαχανικών.
10. Η σκληρή γυμναστική είναι μονόδρομος. H γυμναστική δεν είναι ο μόνος τρόπος να χάσετε βάρος, θα κάνει όμως την προσπάθειά σας πιο εύκολη. Μάλιστα εάν δεν αλλάξετε τις διατροφικές σας συνήθειες, δύσκολα θα καταφέρετε να φτάσετε το στόχο σας. Στο σημείο αυτό χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή για να μην καταναλώσετε μεγαλύτερες ποσότητες φαγητού επειδή γυμνάζεστε.
Ο κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός και η προσέγγιση στην απώλεια βάρους πρέπει να είναι εξατομικευμένη. Ξεκινείστε εντοπίζοντας πιο είναι το μεγαλύτερο διατροφικό λάθος που κάνετε και προσπαθείστε να το αλλάξετε. Μόλις τα καταφέρετε προχωρείστε στο δεύτερο στόχο, μέχρι τελικά να μπορείτε με περηφάνια να πείτε πως η διατροφή σας είναι πρώτυπο υγείας και ισορροπίας!
Ήβη Παπαϊωάννου, MS, RDN
Διαιτολόγος, Διατροφολόγος
Μέλος της Ακαδημίας Διατροφής και Διαιτολογίας, ΗΠΑ
