Τον Απρίλιο 65 χρόνια πριν, ο Τζόνας Σολκ (Jonas Salk) παρουσίασε το εμβόλιο για την πολιομυελίτιδα.
Επειδή γίνεται ήδη – όπως και τότε – αγώνας δρόμου για το εμβόλιο για τον κορωνοϊό και τις πατέντες, να θυμίσουμε ότι ο Σολκ δεν κατοχύρωσε ποτέ το δημιούργημά του, ώστε να δοθεί δωρεάν σε όλη την ανθρωπότητα.
Μάλιστα όταν ρωτήθηκε σε τηλεοπτική συνέντευξη ποιος είχε την πατέντα του εμβολίου, ο Σολκ απάντησε: «Δεν υπάρχει πατέντα. Μπορείς να πατεντάρεις τον Ήλιο;» Υπολογίζεται ότι αν το είχε πατεντάρει θα είχε κερδίσει γύρω στα 7 δις δολάρια σε σημερινά λεφτά.
Για αυτό η συζήτηση που γίνεται για τις πατέντες πρέπει να αποκτήσει σύντομα θεσμικό χαρακτήρα και να ακουστούν δυνατότερα οι φωνές που μιλούν για τα ηθικά διλήμματα και την υποχρέωση των φαρμακευτικών εταιρειών έρευνας, να μην διεκδικήσουν πατέντες με την υπάρχουσα λογική….
Σημαντική επισήμανση, ότι μη-πατέντα δεν σημαίνει και μη κέρδη, αναγνώριση, ή ανταμοιβή, αλλά λελογισμένη προσέγγιση.
Νομίζω ένας κλάδος με 1,2 τρις έσοδα κατ’ έτος παγκοσμίως, μπορεί να βρει τη λύση μόνος του και να την πιστωθεί όπως αντίστοιχα o Τζόνας Σολκ, ο οποίος μπορεί να μην κέρδισε το Νόμπελ όπως θα του άξιζε (κέρδισε πολλά άλλα βραβεία) αλλά αποτελεί μέχρι σήμερα φωτεινό παράδειγμα ηθικής στην έρευνας αυτού του βεληνεκούς και διακυβεύματος.
Κι επειδή ίσως δεν είναι σαφείς οι αναλογίες του 1995 με το 2020 που αντιμετωπίζουμε παγκοσμίως ξεκάθαρα μια μεγάλη απειλή για την υγεία μας, να θυμίσουμε εγκυκλοπαιδικά ότι μέχρι το 1955, η πολιομυελίτιδα θεωρούνταν – τουλάχιστον στις ΗΠΑ – ο τρομακτικότερος κίνδυνος για τη δημόσια υγεία.
Τα ετήσια κρούσματα αυξάνονταν με καταστροφικό ρυθμό με τον Φραγκλίνο Ντ. Ρούζβελτ Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών την εποχή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, να είναι το πιο γνωστό θύμα της ασθένειας – καθηλωμένος σε αναπηρικό καροτσάκι, όπως έχει καταγραφεί σε φωτογραφίες εποχής και βίντεο.
Χαρακτηριστικά, η επιδημία του 1952 αποτέλεσε το χειρότερο ξέσπασμα στην ιστορία των ΗΠΑ.
Καταγράφηκαν (επισήμως) 58.000, 3.145 θάνατοι, ενώ 21.269 χτυπήθηκαν από μέτρια μέχρι σοβαρή αναπηρία, με το μεγαλύτερο ποσοστό να είναι παιδιά.
Κι αν σήμερα περιμένουμε το καλοκαίρι και την άνοδο της θερμοκρασίας για να υποχωρήσει η επιδημία, τότε οι κάτοικοι των αστικών περιοχών τρομοκρατούνταν κάθε καλοκαίρι που επέστρεφε ο τρομακτικός αυτός – προ του εμβολίου – ιός.
