Είναι πράσινο, ονομάζεται αλλιώς και «σπόρος του παραδείσου», ανήκει στην οικογένεια της πιπερόριζας και γι αυτό άλλωστε προσθέτει πιπεράτη γεύση στο φαγητό. Μετά τα cranberries, τα goji berries και τον λιναρόσπορο έρχεται το κάρδαμο, η καινούρια υπερτροφή! Από την ονομασία ακριβώς αυτού του φυτού έρχεται και το ρήμα «καρδαμώνω» που σημαίνει τονώνω τον οργανισμό μου, προέλευση διόλου τυχαία.
Ο πατέρας της ιατρικής, ο Ιπποκράτης, είχε χτίσει το πρώτο νοσοκομείο κοντά σε ποτάμι στου οποίου την όχθη φυόταν το κάρδαμο έτσι ώστε να μπορούν οι ασθενείς του να έχουν άμεση πρόσβαση σε αυτό. Στην εποχή μας η ευεργετική επίδραση του καρδάμου στην καλή υγεία της καρδιάς, των ματιών και του ουροποιητικού συστήματος, αλλά και στην πρόληψη του καρκίνου συνεχίζει να απασχολεί την επιστημονική κοινότητα.
Τι είναι όμως αυτό που δίνει στο κάρδαμο τις δυναμωτικές του ιδιότητες; Στην περίπτωση του καρδάμου ο συνδυασμός διαφορετικών βιταμινών, μετάλλων και ιχνοστοιχείων είναι αυτός που φαίνεται να το κατατάσσει πρώτο στη λίστα με τις τροφές εκείνες οι οποίες αποτελούν σύμμαχο του οργανισμού στην πρόληψη χρόνιων νοσημάτων. Πιο συγκεκριμένα το κάρδαμο είναι εξαιρετική πηγή βιταμίνης Κ η οποία κρατά σημαντικό ρόλο στην καλή κυκλοφορία και πήξη του αίματος, περιέχει ακόμη τη βιταμίνη των ματιών δηλαδή την βιταμίνη Α, καθώς και τις αντιοξειδωτικές βιταμίνες C και Ε. Επιπλέον στο κάρδαμο συναντάμε το ασβέστιο και τον φώσφορο για την καλή υγεία των οστών, των δοντιών και της καρδιάς, κάλιο, μαγνήσιο, μαγγάνιο και μικρή ποσότητα των καλών ωμέγα λιπαρών οξέων.
Πέραν όμως των θρεπτικών συστατικών που μόλις αναφέραμε το κάρδαμο περιέχει και άλλα «φυτοχημικά», δηλαδή χημικές ουσίες που παράγουν τα φυτά, τα σιτηρά, οι ξηροί καρποί, τα φρούτα και τα λαχανικά, και οι οποίες έχουν μελετηθεί για την ευεργετική τους επίδραση στην υγεία του ανθρώπου. Μερικά από τα ποιο γνωστά φυτοχημικά συστατικά είναι οι πολυφαινόλες, οι κατεχίνες, τα φλαβονοειδή και οι ανθοκυανιδίνες. Τα φυτοχημικά του καρδάμου, και των άλλων βρώσιμων φυτών της οικογένειας των σταυρανθών όπως το μπρόκολο και το λάχανο, έχουν αντιοξειδωτική δράση μπαίνοντας εμπόδιο στην καταστροφή των κυττάρων του ανθρώπινου σώματος, ενισχύουν το ανοσοποητικό, επηρρεάζουν την διαίρεση των καρκινικών κυττάρων και προστατεύουν την καρδιά και τα αγγεία μας. Τέλος το κάρδαμο ως δυναμωτικό έχει ορεξιογόνο δράση, αυξάνοντας την όρεξη σε παιδιά, αρρώστους και ηλικιωμένους.
Το κάρδαμο έχει μία ιδιαίτερη πικάντικη γεύση και ταιριάζει πολύ σε σαλάτες, σούπες και φρικασέ, ενώ αποτελεί άριστο συνοδευτικό για ψάρι και κρέας. Χρησιμοποιείται επίσης σε συνταγές ροφημάτων και cocktails.
Πράσινο Smoothie με Κάρδαμο και Ακτινίδιο
Υλικά
1.5 κούπα φρέσκο κάρδαμο
2 ακτινίδια καθαρισμένα και κομμένα σε μικρά κομμάτια
Μερικά φύλλα μέντας
Μισό ποτήρι χυμό πορτοκάλι
Χυμό από 1 lime
Προαιρετικά μπορείτε να προσθέσετε μία κουταλιά γιαούρτι και ένα κουταλάκι μέλι.
Εκτέλεση
Τοποθετείτε όλα τα υλικά στο blender και ανακατεύετε. Το smoothie είναι έτοιμο για σερβίρισμα, προσθέστε πάγο και γαρνίρετε με μερικά φύλλα φρέσκου κάρδαμου.
Στα πλαίσια μία ισορροπημένης διατροφής συνιστάται η κατανάλωση ποικιλίας φρούτων και λαχανικών, ενώ «υπερτροφές» όπως το κάρδαμο, το λάχανο, το σπανάκι, το μπρόκολο, οι πιπεριές, οι ντομάτες, τα καρότα και τα μούρα να είναι υπερ- φορτωμένες με βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία.
Μπορείτε να φυτέψετε το κάρδαμο σε μία γλάστρα και μετά από περίπου ένα μήνα θα μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε στο φαγητό σας. Θέλει φώς και αρκετό νερό.
Προσοχή οι σπόροι κάρδαμου που χρησιμοποιούνται στη μαγειρική δεν έχουν καμία σχέση με το φρέσκο κάρδαμο, καθώς πρόκειται για δύο διαφορετικά φυτά με το ίδιο όνομα.
Ήβη Παπαϊωάννου
Επιστήμων Τροφίμων και Ειδικός Διατροφής
Μέλος της Ακαδημίας Διατροφής και Διαιτολογίας, ΗΠΑ
Πηγές:
1. Di Noia J. Defining powerhouse fruits and vegetables: a nutrient density approach. Prev Chronic Dis. 2014 Jun 5;11:E95. doi: 10.5888/pcd11.130390.
2. World’s Healthiest Foods. Feeling Great with Cruciferous Vegetables. Last accessed 21/6/2014.
http://www.whfoods.com/genpage.php?pfriendly=1&tname=btnews&dbid=125
3. Watercress. Watercress and Kiwi Smoothie. Last accessed 21/6/2014.
http://watercress.co.uk/recipe/watercress-and-kiwi-juice/
