‘Όλα …για το καρπούζι”

26-12-2016

Πρωτοκαλλιεργήθηκε στην Αίγυπτο περίπου 5.000 χρόνια πριν, το βαρύτερο ζυγίζει 120 κιλά, είναι «ξαδερφάκι» του αγγουριού και της κολοκύθας, γι αυτό και δεν κατατάσσεται μόνο στα φρούτα αλλά και στα λαχανικά. Το καρπούζι είναι ένα από τα πιο αγαπημένα φρούτα του καλοκαιριού, και το αγαπάμε όχι μόνο για την υπέροχη γεύση του αλλά και γιατί αποτελεί πηγή πολλών θρεπτικών συστατικών.

Πολλοί πιστεύουν πως το καρπούζι περιέχει ζάχαρη και γι αυτό εάν προσπαθεί κανείς να χάσει βάρος θα πρέπει να το αποφεύγει. Η αλήθεια όμως είναι πως μία μερίδα καρπούζι( μία κούπα κομμένο σε κομματάκια ή 154 γραμμάρια) αντιστοιχεί σε μόλις 46 θερμίδες. Και μπορεί κατά κύριο λόγο οι θερμίδες αυτές να προέρχονται από φυσικά σάκχαρα του φρούτου, δεν είναι όμως αυτή η λεπτομέρεια που πρέπει να συγκρατήσετε αλλά η μεγάλη του περιεκτικότητα στα παρακάτω συστατικά.

Το καρπούζι είναι φυσική πηγή αντιοξειδωτικών συστατικών: Τα αντιοξειδωτικά συστατικά είναι ουσίες που θωρακίζουν τον οργανισμό μας από το τοξικό περιβάλλον που ζούμε και από τον σύγχρονο τρόπο ζωής. Η σημασία τους είναι μεγάλη για την πρόληψη κυρίως των καρδιαγγειακών νοσημάτων, διαφόρων μορφών καρκίνου, αλλά και για την επιβράδυνση της γήρανσης. Το καρπούζι περιέχει πλειάδα τέτοιων συστατικών τα οποία ανήκουν στις οικογένειες των φλαβονοειδών, των καροτενοειδών και των τερπενοειδών. Εάν θέλαμε όμως να μιλήσουμε για την ουσία εκείνη με την μεγαλύτερη περιεκτικότητα, θα επιλέγαμε το λυκοπένιο. Μία μερίδα καρπούζι περιέχει 1.5 φορές επιπλέον λυκοπένιο από τη ντομάτα. Το λυκοπένιο πέραν της προστασίας που προσφέρει από τις ελεύθερες ρίζες, έχει την ιδιότητα να παρεμποδίζει την δημιουργία φλεγμονών στο σώμα μας. Όσο πιο γινωμένο και κόκκινο είναι το καρπούζι τόσο περισσότερο λυκοπένιο περιέχει.

Καρπούζι για τα μάτια: Όπως όλα τα φρούτα έτσι και το καρπούζι είναι γεμάτο βιταμίνες. Η περιεκτικότητα του σε βιταμίνη Α είναι υψηλή, καθώς μία μόνο μερίδα μας δίνει το 18% της βιταμίνης Α που χρειαζόμαστε κάθε ημέρα. Η βιταμίνη Α στο σώμα είναι εκείνη που προστατεύει τα μάτια  και ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα.

Κι άλλη αντιοξείδωση: Ακόμη μία ουσία με αντιοξειδωτική δράση που συναντάμε στο καρπούζι είναι η βιταμίνη C, γνωστή και για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος. Άλλες ιδιότητες της βιταμίνης C περιλαμβάνουν την επούλωση πληγών, αλλά και την καλή υγεία των ούλων. Μία μερίδα καρπούζι περιέχει το 21% της συνιστώμενης ημερήσιας ποσότητας βιταμίνης C.

Κιτρουλίνη, η άγνωστη ουσία του καρπουζιού: Εάν και το καρπούζι διαθέτει πολύ μικρή ποσότητα πρωτεΐνης, περιέχει ένα αμινοξύ με ιδιαίτερη σημασία. Το αμινοξύ αυτό είναι η κιτρουλίνη, η οποία μετατρέπεται από τον οργανισμό σε ένα άλλο αμινοξύ την αργινίνη. Η αργινίνη με τη σειρά της χρησιμοποιείται σαν τροφή από ένζυμα για την παραγωγή μονοξειδίου του αζώτου. Το μονοξείδιο του αζώτου έχει τη μοναδική ιδιότητα να χαλαρώνει τους μύες γύρω από τα αγγεία του σώματος, με αποτέλεσμα να βοηθά τελικά στη διαστολή των αγγείων. Η δράση αυτή του μονοξειδίου του αζώτου έχει μεγάλη σημασία για άτομα των οποίων οι αρτηρίες έχουν στενέψει λόγω της εναπόθεσης χοληστερίνης σε αυτές. Με απλά λόγια η κιτρουλίνη στο καρπούζι βοηθά στην καλύτερη κυκλοφορία του αίματος, ιδιαίτερα σε άτομα με υψηλή χοληστερίνη. Είναι σημαντικό φυσικά να τονίσουμε πως το όφελος της κιτρουλίνης δεν υποκαθιστά κανένα φάρμακο και καμία προσπάθεια για ισορροπημένη δίαιτα ή άσκηση. Συγκεκριμένα χρειάζονται περίπου 3 εβδομάδες καθημερινής κατανάλωσης 3 έως 6 μερίδων καρπουζιού για να αυξηθεί η αργινίνη του αίματος κατά 17%.

Το καρπούζι βρίσκεται στην καρδιά μας του καλοκαιρινούς μήνες όχι τυχαία καθώς διαθέτει όπως είδαμε πολλές καρδιοπροστατευτικές ιδιότητες, μας δροσίζει και μας γλυκαίνει.

 

Ήβη Παπαϊωάννου

Διαιτολόγος, Διατροφολόγος

Μέλος της Ακαδημίας Διατροφής και Διαιτολογίας, ΗΠΑ

[email protected]

 

Πηγές:

1.  The world’s healthiest foods. Watermelon. Last accessed 28/7/2014.

http://www.whfoods.com/genpage.php?tname=foodspice&dbid=31

2. National watermelon promotion board. Health & Nutrition. Last accessed 28/7/2014.

http://www.watermelon.org/HealthProfessionals/HealthProfessionals.aspx

 

Tags: καρπούζι, αντιοξείδωτικό, αντιοξειδωτικά συστατικά καρπουζιού, κιτρουλίνη και καρπούζι, κιτρουλίνη, αργινίνη, καρπούζι λυκοπένιο, βιταμίνη Α, καρπούζι δίαιτα, καρπούζι θερμίδες, καλοκαιρινά φρούτα