“Πως το κάπνισμα βλάπτει την όρασή μας”, άρθρο της Τατιάνας Σκούταρη*

17-03-2018

Το κάπνισμα είναι γνωστό, πως αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου για πρόκληση καρδιοαγγειακών νοσημάτων, πνευμονοπαθειών και καρκίνου.
Όμως επηρεάζει εξίσου και τα μάτια, καθώς σχετίζεται ισχυρά με σοβαρές νόσους, όπως είναι ο καταρράκτης, η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας και το γλαύκωμα, αλλά και διαταράσσει το οπτικό σύστημα και συμβάλλει καθοριστικά στη μείωση της όρασης.

1. Το κάπνισμα μειώνει την παραγωγή δακρύου που είναι απολύτως αναγκαίο για την εφύγρανση και τη λίπανση του κερατοειδή χιτώνα και του επιπεφυκότα.
2. Το κάπνισμα αυξάνει την καρδιακή συχνότητα και την αρτηριακή πίεση, παρεμποδίζει το κυκλοφορικό σύστημα και μειώνει το οξυγόνο που φτάνει στους φωτοϋποδοχείς προκαλώντας βλάβες στην όραση.
3. Οι χημικές ουσίες των τσιγάρων δημιουργούν οξειδωτικό στρες και προκαλούν φθορά στα αγγεία των ματιών και στον αμφιβληστροειδή χιτώνα.
4. Το κάπνισμα περιορίζει αισθητά το οξυγόνο που φτάνει στην ωχρά κηλίδα. Ευθύνεται για την εκδήλωση εκφύλισης ωχράς κηλίδας, αλλά και για την ταχύτερη εξέλιξη της.
5. Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες 1 στις 5 περιπτώσεις εκφύλισης της ωχράς κηλίδας οφείλεται στο κάπνισμα.
Η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας εκδηλώνεται σε κάθε μέσο καπνιστή περίπου 7 χρόνια νωρίτερα από ότι σε ένα μη καπνιστή.
6. Οι άντρες καπνιστές έχουν 3πλάσιες πιθανότητες να αναπτύξουν αλλοιώσεις στην ωχρά κηλίδα από τους μη καπνιστές της ίδιας ηλικίας, για τις δε γυναίκες οι πιθανότητες αυτές είναι 5πλάσιες.
7. Το κάπνισμα επηρεάζει τον αμφιβληστροειδή χιτώνα όχι μόνον των καπνιστών αλλά και των παθητικών καπνιστών εξαιτίας της σύσπασης των αιμοφόρων αγγείων.
8. Το κάπνισμα αποτελεί τη μείζονα αιτία για την ανάπτυξη και την επιδείνωση του καταρράκτη.
9. Ο πυρηνικός καταρράκτης είναι 3 φορές πιο συχνός στους καπνιστές.
10. Οι καπνιστές έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες διαταραχής της αντίληψης των χρωμάτων (δυσχρωματοψία). Η καθημερινή λήψη νικοτίνης δυσχεραίνει τη διάκριση των χρωμάτων με κόκκινη και πράσινη απόχρωση.
11. Διπλάσιες πιθανότητες έχει να νοσήσει από διαβήτη ένας καπνιστής. Περίπου το 50% των διαβητικών θα εκδηλώσει μια σοβαρή επιπλοκή της νόσου τη διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια,που οδηγεί σε δραστική μείωση της όρασης.
12. Το κάπνισμα αυξάνει τη συχνότητα εμφάνισης φλεγμονής στον ραγοειδή χιτώνα, που μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε τύφλωση.
13. Οι χημικές ουσίες που περιέχονται στα τσιγάρα : φορμαλδεΰδη, αμμωνία και υδρόθειο, δημιουργούν ερεθισμό στις ευαίσθητες μεμβράνες των ματιών, όπως είναι ο επιπεφυκότας, προκαλώντας την αίσθηση “καύσου” και τα κατακόκκινα μάτια.
14. Το κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο εκδήλωσης του συνδρόμου ξηροφθαλμίας-η κύρια αιτία ερεθισμού των ματιών σε ηλικία άνω των 65 ετών.
15. Οι καπνιστές που φορούν φακούς επαφής έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο ερεθισμού, μόλυνσης και δημιουργίας έλκους του επιπεφυκότα.
16. Το κάπνισμα σχετίζεται με την εκδήλωση θυρεοειδικής οφθαλμοπάθειας (νόσος Grave’s), όπως επίσης επηρεάζει τους μύες που περιβάλλουν τα μάτια.
17. Το κάπνισμα κατά την εγκυμοσύνη πολλαπλασιάζει τις πιθανότητες το παιδί να γεννηθεί με στραβισμό, αμβλυωπία (τεμπέλικο μάτι), όπως επίσης και με αμφιβληστροειδοπάθεια προωρότητας.
18. Η νικοτίνη δημιουργεί σύσπαση των αιμοφόρων αγγείων και εμποδίζει τη ροή του αίματος στο οπτικό νεύρο.
19. Οι καπνιστές έχουν 16 φορές περισσότερες πιθανότητες να πάθουν οπτική νευροπάθεια και ιδιαίτερα σε νεανική ηλικία.
20. Οι χημικές ουσίες όπως είναι το κάδμιο και το αρσενικό που περιέχουν τα τσιγάρα, είναι τοξικές, κυκλοφορούν μέσω του αίματος σε όλο τον οργανισμό, οξειδώνουν το οπτικό νεύρο και συμβάλλουν στην εμφάνιση του γλαυκώματος.

 

Τατιάνα Σκούταρη, MSc in Low vision

Ειδική Οπτομέτρης,

Επίκουρη καθηγήτρια Πανεπιστημίου Complutense Μαδρίτης

Εισηγήτρια κ εξετάστρια στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Περισσότερες πληροφορίες στο optometris.gr