Απέχει πολύ από τον χαρακτηρισμό της μεταρρύθμισης αυτό το οποίο ονομάστηκε πριν από δεκαετίες ως “ψυχιατρική μεταρρύθμιση” και έφτασε σήμερα να έχει οδηγήσει οικογένειες στην απόγνωση και να έχει μετατρέψει σε μικρά άσυλα τις πολύπαθες ψυχιατρικές κλινικές των γενικών νοσοκομείων του ΕΣΥ της χώρας μας!
Σκληρή κριτική στην εξέλιξη, αλλά και το περιεχόμενο της “ψυχιατρικής μεταρρύθμισης” στη χώρα μας και ολομέτωπη επίθεση κατά της κυβέρνησης για την πολιτική της στα θέματα της Υγείας και της Ψυχικής Υγείας εξαπολύει την Τρίτη 21 Μαϊου, σε συνέντευξή της στο healthview.gr, η πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδας (ΟΕΝΓΕ) και υποψήφια ευρωβουλευτής του ΚΚΕ Αφροδίτη Ρέτζιου, επιμελήτρια Β’ – ψυχίατρος στην ψυχιατρική κλινική του νοσοκομείου της Ελευσίνας “Θριάσιο”, η οποία αρνείται, μεταξύ άλλων, κατηγορηματικά την άποψη σύμφωνα με την οποία οι συναντήσεις της διοίκησης της ΟΕΝΓΕ με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας είναι προβλέψιμες και τυποποιημένες.
Συνέντευξη στον ΒΑΣΙΛΗ ΒΕΝΙΖΕΛΟ
- Κυρία πρόεδρε, δεδομένου ότι είστε ψυχίατρος του ΕΣΥ, πως θα σχολιάζατε την επίμαχη ρύθμιση του νέου νομοσχεδίου του υπουργείου Υγείας, η οποία προβλέπει εισαγγελικές παραγγελίες για αναγκαστική θεραπεία ψυχικώς πασχόντων ακόμη και σε κοινοτικές δομές Ψυχικής Υγείας, όπως είναι τα Κέντρα Ψυχικής Υγείας, αλλά και οι ξενώνες και τα οικοτροφεία αποασυλοποίησης ψυχικώς πασχόντων;
H κυβέρνηση επιδιώκει με το παρόν νομοσχέδιο να διαχειριστεί τις αρνητικές συνέπειες και τα εκρηκτικά προβλήματα στην περίθαλψη των ασθενών με ψυχικές διαταραχές αποτέλεσμα της υλοποίησης,με πρόσχημα την αποασυλοποίηση , της ευρωενωσιακής κοπής ψυχιατρικής μεταρρύθμισης από όλες τις κυβερνήσεις .Μιας πολιτικής που έχει οδηγήσει σε απόγνωση τους ασθενείς, τις οικογένειες τους και τους εργαζόμενους στο χώρο της ψυχικής υγείας.Οι ψυχιατρικές κλινικές των γενικών νοσοκομείων έχουν μετατραπεί σε μικρά άσυλα, αποθήκες ψυχών,που πλημμυρίζουν με ράντζα σε κάθε εφημερία .Μόνο στις δημόσιες ψυχιατρικές κλινικές της Αττικής νοσηλεύονται ακούσια 3000 ασθενείς ετησίως.Σε αρκετές περιπτώσεις ασθενείς εξακολουθούν να νοσηλεύονται ακόμα και όταν έχουν εκλείψει οι λόγοι εισαγωγής τους, περιμένοντας να βρεθεί μία θέση σε μία από τις λιγοστές εξωνοσοκομειακές δομές που υπάρχουν. Ψυχίατροι ,κοινωνικοί λειτουργοί,όλο το προσωπικό κάνουμε καθημερινά αγώνα δρόμου γιατί αρνούμαστε να τους πετάξουμε στο δρόμο.Και από πάνω είμαστε αναγκασμένοι να λογοδοτούμε,αξιολογούμαστε μάλιστα αρνητικά ,γιατί ένα από τα κριτήρια αξιολόγησης είναι η ταχεία διακίνηση των περιστατικών. Άρα είναι προσχηματικές και υποκριτικές οι διακηρύξεις της κυβέρνησης ότι το μέτρο στοχεύει στην ενδυνάμωση της θεραπείας στην κοινότητα.Για ποια θεραπεία στην κοινότητα κάνουν λόγο όταν οι δομές ( ΚΨΥ, Κέντρα Ημέρας, ξενώνες ,οικοτροφεία, διαμερίσματα) είναι ελάχιστες και δεν επαρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες που υπάρχουν; Στην πραγματικότητα επιδιώκουν να αποτελέσει ένα εργαλείο αποσυμφόρησης των δημόσιων ψυχιατρικών κλινικών, αδιαφορώντας για τις επιπτώσεις που θα έχει στην υγεία των ασθενών., Υπάρχει άλλωστε και η εμπειρία από τις υπόλοιπες χώρες στις οποίες το δεν είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Αυτό που απαιτείται σήμερα είναι η ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου δικτύου αποκλειστικά δημόσιων και δωρεάν υπηρεσιών ψυχικής υγείας στο οποίο πρωταρχικό ρόλο θα διαδραματίζει το ΚΨΥ , με έμφαση στην πρόληψη σε όλα τα επίπεδα άρα και στο επίπεδο της τριτογενούς πρόληψης (της υποτροπής δηλαδή της νόσου) .Μόνο έτσι θα εξασφαλιστεί η μείωση του αριθμού των ακούσων νοσηλειών. Αυτό είναι το πραγματικό περιεχόμενο της ενδυνάμωσης της θεραπείας στην κοινότητα.
- Ποιος είναι, κατά τη γνώμη σας, ο λόγος για τον οποίο δεν προχωρά το «ξεσκαρτάρισμα» στο επίπεδο των ΜΚΟ της Ψυχικής Υγείας, πολλές εκ των οποίων έχουν κατηγορηθεί για λογής – λογής ατασθαλίες; Υπάρχει κίνδυνος να ζητηθεί επιστροφή κονδυλίων από τη χώρα μας προς την Ε.Ε., στην περίπτωση κατά την οποία εκδιωχθούν ορισμένες ΜΚΟ από το χώρο;
Για ποιο ξεσκαρτάρισμα κάνετε λόγο κ.Βενιζέλο; Εδώ η κυβέρνηση όχι μόνο δεν αντιμετώπισε αυτά τα φαινόμενα στα οποία αναφέρεστε ,αλλά με τις θεσμικές αλλαγές που έκανε στη Διοικητική Οργάνωση των Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας κατοχύρωσε και αναβάθμισε το διοικητικό – θεσμικό ρόλο των ΜΚΟ αλλά και των ιδιωτών ,των επιχειρηματιών που έχουν απλώσει τα πλοκάμια τους στον τομέα της Ψυχικής Υγείας και ιδιαίτερα στις παιδοψυχιατρικές υπηρεσίες και παρέχουν αποσπασματικές ,υποβαθμισμένες υπηρεσίες υγείας με ημερομηνία λήξης ,με εργαζόμενους απλήρωτους σε καθεστώς ομηρίας. Άρα υπάρχουν βεβαίως ευθύνες που δεν μπαίνει το μαχαίρι στο κόκκαλο αλλά το κύριο είναι ότι αυτά τα φαινόμενα είναι σύμφυτα με τη δράση των ΜΚΟ,των επιχειρηματιών και αυτό που χρειάζεται είναι ξεσκαρτάρισμα του χώρου της υγείας συνολικά και της ψυχικής υγείας ειδικά από τα παράσιτα που τον λυμαίνονται για να κάνουν μπίζνες.
- Ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας Παύλος Πολάκης υποστηρίζει ότι, μετά από πολλά χρόνια, τα νοσοκομεία του ΕΣΥ εμφανίζουν οικονομικά πλεονάσματα. Έχετε τη ίδια εικόνα;
Είναι ο περίφημος εξορθολογισμός δαπανών ,το νοικοκύρεμα ,το προπαγανδιστικό δηλαδή περιτύλιγμα για τον δραστικό περιορισμό της χρηματοδότησης για τη λειτουργία, τη στελέχωση και τον εξοπλισμό των δημόσιων μονάδων υγείας Για αυτό κομπορρημονεί ο κ. Πολάκης. Γνωρίζετε άλλωστε ότι ο προϋπολογισμός για το 2019 της κρατικής χρηματοδότησης είναι πετσοκομένος κατά 5,3% (65 εκατ. ευρώ), που έρχεται να προστεθεί στις μειώσεις κατά 24,1% (363 εκατ. ευρώ) το 2018 και κατά 28,8% (432 εκατ. ευρώ) το 2015. Από εκεί προκύπτουν τα περίφημα οικονομικά πλεονάσματα σε βάρος φυσικά του επιπέδου των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας.
- Κυρία πρόεδρε, υπήρχε τρόπος στα χρόνια της δημοσιονομικής στενότητας και των μνημονίων να ασκηθεί μία διαφορετική κυβερνητική πολιτική Υγείας, χωρίς αυτό να αποτελέσει αιτία για νέο δημοσιονομικό «εκτροχιασμό» για τη χώρα μας;
Το δημοσιονομικό εκτροχιασμό τον επικαλείται η κυβέρνηση ,όπως άλλωστε έκαναν και οι προηγούμενες όταν ζητάμε αυξήσεις στους μισθούς,στις συντάξεις,στις παροχές για την υγεία και την παιδεία.Όταν πρόκειται για τους επιχειρηματίες είναι γενναιόδωρη.40 εκ εθελοντική εισφορά οι εφοπλιστές δηλ.πληρώνουν φόρο τα ναύλα λίγων ημερών,29 εκ. χάρισε στους φαρμακοβιομήχανους που έπρεπε να επιστρέψουν εξαιτίας της υπέρβασης της φαρμακευτκής δαπάνης ,χρήματα δηλ.των ασφαλισμένων. Όταν πρόκειται για τις νατοικές δαπάνες δεν υπάρχει δημοσιονομική στενότητα ; 4 δις δίνει η χώρα μας κάθε χρόνο στη δολοφονική μηχανή του ΝΑΤΟ για να διαμελίζει χώρες και να αιματοκυλεί λαούς. Η Ομοσπονδία δε δέχεται το ψάλισμα των αναγκών μας για να χωρέσουν στη σπιθαμή που προορίζεται από το δημοσιονομικό χώρο για το λαό.Η Ομοσπονδία κινείται σε διαφορετική ρότα σε κατεύθυνση αγωνιστικής διεκδίκησης ,ρήξης και σύγκρουσης με την πολιτική των μνημονίων,της πολιτικής δηλ.που για να εξασφαλίσει την αναθέρμανση των κερδών των επιχειρηματικών ομίλων συνθλίβει τα δικαιώματα ασθενών και εργαζομένων.Ακριβώς επειδή αρνηθήκαμε να συμφιλιωθούμε με τη λογική της δημοσιονομικής στενότητας και εναντιωθήκαμε σε αυτή είχαμε και αποτελέσματα στους αγώνες μας πχ να μας επιστρέψουν ένα μέρος των αναδρομικών που μας οφείλουν.Και στην ίδια ρότα θα συνεχίσουμε πιο αποφασιστικά το επόμενο διάστημα όποιος και αν αναλάβει το τιμόνι της διακυβέρνησης.
- Γιατί, κατά τη γνώμη σας, ο πρωθυπουργός, ενώ ανακοίνωσε προεκλογικά «παροχές» για τα έτη 2019 – 2020, τέτοιες «παροχές» δεν είχε να ανακοινώσει για τον χώρο της Υγείας; Ποιος είναι ο λόγος, για τον οποίο, για παράδειγμα, ο πρωθυπουργός «ξέχασε» την δυσθεώρητη οικονομική συμμετοχή των ασφαλισμένων του ΕΟΠΥΥ για την προμήθεια των φαρμάκων τους;
Μα ακριβώς επειδή δεν πρόκειται για παροχές ,αλλά το αντίδωρο για να νομιμοποιήσει στη συνείδηση μας την αντιλαϊκή πολιτική και να συνεχιστεί η απαρέγκλιτη εφαρμογής της για την οποία διαβεβαιώνει σε όλους τους τόνους τους θεσμούς. Γιατί υπάρχουν οι αντιλαϊκές δεσμεύσεις ,από όλους τους μνηστήρες του κυβερνητικού θώκου, για την επίτευξη του στόχου για ματωμένα πλεονάσματα μέχρι το 2060.Ένας από τους τρόπους για να μην υπάρξει παρέκκλιση είναι και η συγκράτηση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης η οποία τα δύο τελευταία χρόνια έχει διαμορφωθεί στα 940 εκ. Αυτό πρακτική σημαίνει με δεδομένη τη μείωση της κρατικής χρηματοδότησης για τον ΕΟΠΥΥ (414 εκ τη διετία 2017-2018) ), ότι ο ΕΟΠΥΥ θα συνεχίσει να έχει δραστικά μειωμένη συμμετοχή στη δαπάνη των φαρμάκων και αντίστοιχα οι ασθενείς δραστικά αυξημένη συμμετοχή σε σχέση με το παρελθόν και τις ανάγκες τους.
- Τέλος, κυρία πρόεδρε, γιατί οι συναντήσεις της διοίκησης της ΟΕΝΓΕ με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας φαίνεται ότι είναι πάντα προβλεπόμενες και καθόλα τυπικές ως προς το περιεχόμενο των συζητήσεων μεταξύ των δύο μερών;
Κάθε άλλο παρά προβλεπόμενες και εθιμοτυπικές είναι. Και αυτό το γνωρίζουν οι συνάδελφοι. Δεν είναι λίγες οι φορές που στο πλαίσιο μιας συνάντησης και κάτω από την πίεση που ασκήσαμε αναγκάσαμε το Υπουργείο Υγείας να «αποκαλύψει» τους αντιδραστικούς σχεδιασμούς σε βάρος των νοσοκομειακών γιατρών, για τους οποίους δεν μας είχε ενημερώσει προκειμένου να μας αιφνιδιάσει, και να περάσει μέτρα πίσω από την πλάτη μας. Φυσικά οι προσπάθειες τους έπεσαν στο κενό Π.χ. το νομοσχέδιο για τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας που ήρθε στη Βουλή με διαδικασίες fast track . Αποτέλεσμα των επανειλημμένων συναντήσεων με το υπουργείο σε συνδυασμό ασφαλώς με τις αγωνιστικές κινητοποιήσεις που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο, ήταν να μην απολυθούν οι συνάδελφοι επικουρικοί και να πληρωθούν τα δεδουλευμένα τους. Το ίδιο συνέβη και με τον βαθμό στον τίτλο της ειδικότητας που υπαναχώρησε προσωρινά το υπουργείο.Η Ομοσπονδία στις συναντήσεις της με το υπουργείο γνωρίζει ότι έχει απέναντι της μια αδιάλλακτη κυβέρνηση ,αποφασισμένη να υλοποιήσει μέχρι κεραίας την πολιτική της σε βάρος μας.Δεν έχουμε αυταπάτες.Και εμείς όμως έχουμε ανυποχώρητη «αδιάλλακτη» στάση σε ότι αφορά την ικανοποίηση των δίκαιων αιτημάτων μας και δεν τα διπλώνουμε ,αν αυτό εννοείται.Οι συνάδελφοι δε μας τίμησαν με την ψήφο τους για να συνδιαλεγόμαστε,να συμβιβαζόμαστε και να συνθηκολογούμε .Αλλά για να διεκδικούμε μαχητικά το δίκιο μας. Αυτός είναι ο στόχος που χαράξαμε στο τελευταίο συνέδριο μας και θα κάνουμε ότι περνάει από το χέρι μας για να μη διαψεύσουμε τις ελπίδες και τις προσδοκίες των συναδέλφων.
